Μήνυμα της Συντονίστριας RIS3Crete κας Χρυσής Δασκαλάκη
Αγαπητοί συμπολίτες της Κρήτης,
Μέσα σε ένα περιβάλλον δύσκολο για την οικονομία και την επιχειρηματική δραστηριότητα, η Περιφέρεια Κρήτης σχεδίασε και έχει ξεκινήσει την εφαρμογή της Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης, που στοχεύει στη δημιουργία σαφών, σταθερών και προβλέψιμων συνθηκών για καινοτόμες επενδύσεις, ιδιαίτερα στους τομείς όπου η Κρήτη διαθέτει ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα.
Βασικός μας στόχος είναι η προσέγγιση των επιχειρηματικών και ερευνητικών φορέων, της κοινωνίας και των πολιτών, προκειμένου, με τη διαδικασία της επιχειρηματικής ανακάλυψης, να διασφαλίσουμε τον ορθολογικότερο σχεδιασμό της ανάπτυξης της Περιφερειακής Οικονομίας.
Ειδικότερα, η RIS3 της Περιφέρειας Κρήτης επικεντρώνεται στην πολιτική υποστήριξη και τις επενδύσεις στο Τουρισμό-Πολιτισμό, στην Αγροδιατροφή, στο Περιβάλλον-Ενέργεια και στην Γνώση. Ενισχύει τα ισχυρά σημεία και συγκριτικά πλεονεκτήματα της Περιφέρειας, αξιοποιώντας τις υφιστάμενες επενδύσεις με έμφαση στη δημιουργία προστιθέμενης αξίας και εξωστρέφειας.
Στηρίζει, παράλληλα, την ανάπτυξη και τη διάχυση καινοτομιών (τεχνολογικών και διεργασίας), όπως αυτές αναδεικνύονται από την ερευνητική προσπάθεια, την πρακτική και τις ανάγκες της αγοράς ή τα πειραματικά έργα. Διασφαλίζει, επιπλέον, την πλήρη συμμετοχή των εταίρων μέσα από μια συστηματική διαβούλευση, ενθαρρύνοντας την ανάπτυξη συνεργασιών μεταξύ ακαδημαϊκών/ερευνητικών ιδρυμάτων και επιχειρήσεων.
Στο πλαίσιο υλοποίησης της στρατηγικής στοχεύουμε:
- στον εκσυγχρονισμό και βελτίωση του παραγωγικού συστήματος μέσω της αξιοποίησης νέων τεχνολογιών και διάθεση προϊόντων με αυξημένη προστιθέμενη αξία στον πολιτισμό-τουρισμό
- στην ανάδειξη των τοπικών αγροτικών προϊόντων με την διάχυση της υγιεινής Κρητικής διατροφής και την διασφάλιση της ποιότητας των τροφίμων
- στην ανάπτυξη καινοτόμων λύσεων για την εξοικονόμηση ενέργειας, την ορθολογική αξιοποίηση των ΑΠΕ και στην αποτελεσματική βιώσιμη διαχείριση του Περιβάλλοντος με την ενίσχυση καινοτομιών στην παρακολούθηση των βασικών παραμέτρων και πόρων
- στην ενθάρρυνση νέων επιχειρηματικών πρωτοβουλιών που αξιοποιούν αποτελέσματα των ερευνητικών προσπαθειών στο τομέα της Γνώσης.
Η Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης χαρακτηρίζεται από την εφαρμογή μιας νέας αντίληψης, γύρω από τη διαμόρφωση και την υλοποίηση της περιφερειακής αναπτυξιακής πολιτικής. Η επιτυχία του εγχειρήματος θα εξαρτηθεί από τη συλλογική προσπάθεια και τη συμπόρευση όλων των παραγωγικών δυνάμεων της Περιφέρειας Κρήτης, από τη διάθεση τους να συμμετάσχουν σε ένα γόνιμο και χωρίς αποκλεισμούς διάλογο, από την επιμονή τους στην επιχειρηματική και ερευνητική αριστεία.
Τα στελέχη της Περιφέρειας Κρήτης με συνέπεια, επιμονή και όραμα θα συμβάλλουν με όλες τους τις δυνάμεις, προκειμένου, με την ολοκλήρωση αυτής της διαδικασίας κατά την λήξη της προγραμματικής περιόδου 2014-2020, να έχουν επιτευχθεί πολλαπλασιαστικά οφέλη για την οικονομική ανάπτυξη του νησιού μας.
Τι είναι η έξυπνη εξειδίκευση;
Έξυπνη εξειδίκευση σημαίνει εντοπισμός των μοναδικών χαρακτηριστικών και μέσων κάθε χώρας και περιφέρειας, επισημαίνοντας τα συγκριτικά ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα κάθε περιφέρειας, και συγκεντρώνοντας τοπικούς παράγοντες και πόρους γύρω από ένα όραμα για το μέλλον τους που άγεται από την αριστεία.
Σημαίνει επίσης ενίσχυση των περιφερειακών συστημάτων καινοτομίας, μεγιστοποίηση των ροών γνώσης και εξάπλωση των ωφελειών της καινοτομίας σε όλο το εύρος της περιφερειακής οικονομίας.
Η έξυπνη εξειδίκευση είναι ουσιώδης για την πραγματικά αποτελεσματική έρευνα και τις επενδύσεις στην καινοτομία
Τι είναι οι Εθνικές / Περιφερειακές Στρατηγικές Έρευνας και Καινοτομίας για Έξυπνη Έξειδίκευση;
Είναι ολοκληρωμένες δράσεις τοπικού οικονομικού μετασχηματισμού, οι οποίες κάνουν πέντε σημαντικά πράγματα:
- Επικεντρώνουν την υποστήριξη της πολιτικής και τις επενδύσεις σε βασικές εθνικές/περιφερειακές προτεραιότητες, προκλήσεις και ανάγκες για ανάπτυξη βασισμένη στη γνώση.
- Αξιοποιούν τα δυνατά σημεία κάθε χώρας/περιφέρειας, τα ανταγωνιστικά πλεονεκτήματά της και τη δυναμική για αριστεία.
- Υποστηρίζουν την τεχνολογική, καθώς και τη βασισμένη στην πρακτική καινοτομία και στοχεύουν στην τόνωση των επενδύσεων του ιδιωτικού τομέα.
- Επιτυγχάνουν την πλήρη συμμετοχή των ενδιαφερόμενων παραγόντων και ενθαρρύνουν την καινοτομία και τον πειραματισμό.
- Αναπτύσσονται βασισμένες σε αποδείξεις και περιλαμβάνουν αξιόπιστα συστήματα παρακολούθησης και αξιολόγησης.
Το Όραμα για την Περιφέρεια Κρήτης
Οι Στόχοι της RIS3Crete
- Να καταστεί η καινοτομία μια προτεραιότητα για όλες τις περιφέρειες
- Να επικεντρώσει στις επενδύσεις και να δημιουργήσει συνέργειες
- Να βελτιώσει τις καινοτόμες διαδικασίες
- Να βελτιώσει τη διακυβέρνηση και να εμπλέξει πιο στενά όλους τους ενδιαφερόμενους παράγοντες
H RIS3Crete διοικείται σε επιτελικό επίπεδο από τον Περιφερειάρχη, το Περιφερειακό Συμβούλιο και το Περιφερειακό Συμβούλιο Έρευνας και Καινοτομίας Κρήτης (ΠΣΕΚ-Κ), ενώ σε εκτελεστικό επίπεδο από τη Δ/νση Αναπτυξιακού Προγραμματισμού (ΔΙΑΠ) της Περιφέρειας Κρήτης.
Ο Περιφερειάρχης Κρήτης κ. Σταύρος Αρναουτάκης συγκρότησε με απόφασή του την Ομάδα Εργασίας για την Οργάνωση και Λειτουργία του συστήματος Διακυβέρνησης της RIS3Crete, για την προώθηση της διαδικασίας της επιχειρηματικής ανακάλυψης.
Ο Τετραπλός Έλικας αποτελεί τη βάση για την υλοποίηση της RIS3 και τη συγκρότηση και λειτουργία των Πλατφορμών Καινοτομίας. Η φιλοσοφία της όλης προσπάθειας βασίζεται στην αρχή της στενής συνεργασίας των διαθέσιμων δημιουργικών δυνάμεων της Περιφέρειας Κρήτης (δηλαδή Δημόσιοι και Ιδιωτικοί φορείς, Ερευνητικά και Πανεπιστημιακά Ιδρύματα, Επιχειρήσεις, Κοινωνικοί φορείς, κλπ ).
Η Ομάδα Εργασίας απαρτίζεται από στελέχη της Περιφέρειας, τα οποία επιλέχθηκαν με βάση τα αυξημένα ουσιαστικά και τυπικά προσόντα τους, την εμπειρία και τις γνώσεις στους τομείς ενασχόλησης τους. Η Ομάδα Εργασίας θα συνεργάζεται άμεσα με στελέχη της Ειδικής Υπηρεσίας Διαχείρισης ΕΠ Κρήτης (ΕΥΔ), καθώς και με όλους τους εμπλεκόμενους δηλ. ερευνητές, επιχειρηματίες, δημόσιους και κοινωνικούς φορείς κ.α.
Προτεραιότητες
Από την ανάλυση του συστήματος καινοτομίας της περιφέρειας Κρήτης , αναδεικνύονται τέσσερα συμπλέγματα τομέων / κλάδων, προτεραιότητες της Περιφερειακής Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης για την Κρήτη. Αυτά είναι:
- Το αγροδιατροφικό σύμπλεγμα
- Το πολιτιστικό – τουριστικό σύμπλεγμα
- Το περιβαλλοντικό σύμπλεγμα και
- Το σύμπλεγμα της γνώσης
Επιδιώξεις
Η Περιφερειακή Στρατηγική Έξυπνης Εξειδίκευσης Κρήτης επιδιώκει:
- την ανασυγκρότηση του αγροδιατροφικού συμπλέγματος με προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή, ενδυνάμωση των εξαγωγικών κλάδων και ανάδειξη της αξίας της κρητικής διατροφής, η οποία αποτελεί άϋλη πολιτιστική κληρονομία της Κρήτης.
- την εδραίωση του πολιτιστικού –τουριστικού συμπλέγματος ως ανταγωνιστικού, με στοιχεία μοναδικότητας και αυθεντικότητας στο διεθνή χώρο
- τον περιορισμό της εξάρτησης της Κρήτης από συμβατικές μορφές ενέργειας
- την ορθολογική αξιοποίηση των φυσικών πόρων του νησιού
- την αξιοποίηση των δυνατοτήτων που παρέχει η θάλασσα
- την ανάπτυξη εκπαιδευτικών δραστηριοτήτων και δραστηριοτήτων κατάρτισης ανθρώπινου δυναμικού διεθνούς εμβέλειας που θα εδράζονται και θα αξιοποιούν τον εκπαιδευτικό ιστό της Κρήτης
- την ανάπτυξη παραγωγικών δραστηριοτήτων υψηλής προστιθέμενης αξίας σε αναδυόμενους τομείς που θα εδράζονται και θα αξιοποιούν τον ερευνητικό ιστό της Κρήτης
Πλατφόρμες Καινοτομίας
Για τους 4 τομείς προτεραιότητας δημιουργήθηκαν οι αντίστοιχες πλατφόρμες καινοτομίας, οι οποίες προωθούν την διαδικασία επιχειρηματικής ανακάλυψης (entrepreneurial discovery), που αποτελεί τον σύγχρονο τρόπο προσέγγισης του αναπτυξιακού σχεδιασμού, δηλ. μία επαναληπτική διαδραστική διαδικασία διαβουλεύσεων κατά τη διάρκεια της οποίας τα εμπλεκόμενα μέρη αναλύουν, σχεδιάζουν, και προσαρμόζουν τις επενδυτικές και τεχνολογικές στρατηγικές, ανάλογα με το εξελισσόμενο ανταγωνιστικό περιβάλλον και τις τάσεις της αγοράς (bottom up διαδικασία), με κύριους στόχους :
- Την ανταλλαγή εμπειριών και τεχνογνωσίας μεταξύ ατόμων με επαρκή εργασιακή/ επιχειρηματική και ερευνητική εμπειρία
- Την υιοθέτηση κοινής στρατηγικής και εργαλείων
- Την ανάπτυξη και αξιοποίηση καινοτομιών όλων των τύπων
- Την ανάδειξη κατάλληλων τρόπων αξιοποίησης των αποτελεσμάτων της έρευνας
- Την σύνδεση του τοπικού παραγωγικού δυναμικού με συστήματα παραγωγής γνώσης για τη δημιουργία αλυσίδων παραγωγής αυξημένης προστιθέμενης αξίας.
Διαδικασία Επιχειρηματικής Ανακάλυψης
Με την διεργασία της Επιχειρηματικής Ανακάλυψης θα προκύψουν:
- Κατάλογος ώριμων έργων & προτάσεων για εστιασμένες παρεμβάσεις και εξειδικευμένες δράσεις.
- Συναντίληψη των εμπλεκόμενων φορέων που έχουν ενεργό ρόλο στον τομέα τους με τη συμμετοχή & τη κινητοποίηση τους.
- Επιβεβαίωση & ενίσχυση των τοπικών δυνατοτήτων και πλεονεκτημάτων.
- Πλαίσιο συνεργειών/συμπράξεων επιχειρηματιών και φορέων.
- Προσανατολισμός των προσκλήσεων από την ΕΥΔ ΕΠ «ΚΡΗΤΗ 2014-2020» & άλλες Αρχές.
Η Μεθοδολογία της Επιχειρηματικής Ανακάλυψης αξιοποιείται από την Περιφέρεια Κρήτης για την εξειδίκευση των δράσεων στον τομέα του Περιβάλλοντος και ιδιαίτερα σε δράσεις που αφορούν στην Εξοικονόμηση Ενέργειας και στην Ορθολογική Διαχείριση Φυσικών και Περιβαλλοντικών Πόρων.
Ο Στόχος
Στόχος της όλης προσπάθειας είναι η στήριξη της επιχειρηματικότητας και της έρευνας/καινοτομίας, με την κατάθεση-συζήτηση-επεξεργασία καινοτόμων προτάσεων, αναφορικά με τις παραπάνω δράσεις. Κεντρική επιδίωξη της διαδικασίας επιχειρηματικής ανακάλυψης είναι η αξιοποίηση καινοτόμων ιδεών (προϊόντων και διεργασιών) και όχι η απλή αναπαραγωγή ήδη υπαρχόντων καθώς και η εστίαση σε περιορισμένο αριθμό στρατηγικών επιλογών που διαθέτουν σημαντικές προοπτικές ανάπτυξης και εξαγωγών ή καλύπτουν σημαντικά κενά στο τομέα παροχής υπηρεσιών προς τους πολίτες.